کسی که در شهوت‌های خود غوطه‌ور است ، اوست که نمازهایش را ضایع می‌کند. به اندازهٔ زیاد شدن

شهوت و هوا و هوس، از نمازِ انسان کم می‌شود:

﴿فَخَلَفَ مِن بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُوا الصَّلَاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ...﴾ [مریم: ۵۹]

(آنگاه پس از آنان جانشینانی آمدند که نماز را تباه ساخته و از هوس‌ها پیروی کردند).

فَلْیَنظُرِ الْإِنسَانُ إِلَىٰ طَعَامِهِ(80/24)

انسان باید به غذای خویش (و آفرینش آن) بنگرد! (۲۴)

اول فرمایش بزرگان و علمای اخلاق مراقبه است، یعنی مواظبت کنم و در رفتار و اعمالم گناه نباشد و ثمره

اش این است که نماز من آرام آرام قوت می گیرد.

نمااز انسان را بر اساس صبر تربیت می‌کند، و با این دو ـ یعنی صبر و نماز ـ پیروزی به دست می‌آید:

﴿یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ...﴾ [بقره: ۱۵۳]

«ای کسانی که ایمان آورده‌اید، از صبر و نماز یاری جویید»

﴿وَأْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَیْهَا...﴾ [طه: ۱۳۲]

«و خانواده‌ات را به نماز امر کن و خود بر آن شکیبا باش»