کسی که در شهوتهای خود غوطهور است ، اوست که نمازهایش را ضایع میکند. به اندازهٔ زیاد شدن
شهوت و هوا و هوس، از نمازِ انسان کم میشود:
﴿فَخَلَفَ مِن بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضَاعُوا الصَّلَاةَ وَاتَّبَعُوا الشَّهَوَاتِ...﴾ [مریم: ۵۹]
(آنگاه پس از آنان جانشینانی آمدند که نماز را تباه ساخته و از هوسها پیروی کردند).
فَلْیَنظُرِ الْإِنسَانُ إِلَىٰ طَعَامِهِ(80/24)
انسان باید به غذای خویش (و آفرینش آن) بنگرد! (۲۴)
اول فرمایش بزرگان و علمای اخلاق مراقبه است، یعنی مواظبت کنم و در رفتار و اعمالم گناه نباشد و ثمره
اش این است که نماز من آرام آرام قوت می گیرد.
نمااز انسان را بر اساس صبر تربیت میکند، و با این دو ـ یعنی صبر و نماز ـ پیروزی به دست میآید:
﴿یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ...﴾ [بقره: ۱۵۳]
«ای کسانی که ایمان آوردهاید، از صبر و نماز یاری جویید»
﴿وَأْمُرْ أَهْلَکَ بِالصَّلَاةِ وَاصْطَبِرْ عَلَیْهَا...﴾ [طه: ۱۳۲]
«و خانوادهات را به نماز امر کن و خود بر آن شکیبا باش»